Σχέση ρύθμισης άλεσης και πίεσης εκχύλισης του espresso.

[strider19]

Μετά από προσθήκη OPV κάνουμε την alesi πιο χόνδροι γιατί με ψιλό απλά το νερό πάει στο δοχείο του νερού.

Μια ερωτηση εδω. Ειχες μετρησει την πιεση πριν την αλλαξεις και αν ναι, με την opv την μειωσες ή την αυξησες? Διοτι οι περισσοτεροι που εχουν μειωσει την πιεση, παρατηρουν οτι θελουν πιο λεπτο αλεσμα ( θα εβαζα και τον εαυτο μου μεσα, αλλα δεν ειμαι 100% σιγουρος με το #$%βιδακι του porlex)

[Angeldust]

Τότε που το έχω γράψει πίστευα στην θεωρία αλλα στην πράξει θέλει ψηλότερο κόψιμο.Χωρίς την opv η πίεση είναι στα 12-13 bar και στην παρασκευή του καφέ πάει ανάλογα με το κόψιμο του καφέ το πάτημα και το γέμισμα του καλαθιού,dld η αντλία φορτώνει περισσότερα bar αν δέχεται μεγαλύτερη αντίσταση μπροστά τις.Με την opv σίγουρα κατεβαίνει η πίεση και θέλει το ιδανικό κόψιμο πάτημα γιατί dεν φορτώνει περισσότερα bar η αντλία από εδώ και πέρα.

[Y.V]

Το αν χρειάζεται να αλλάζει και προς τα που η άλεση μετά την αλλαγή πίεσης, είναι περίπλοκο και δεν ειναι ίδιο σε όλους, γιατί εξαρτάται όχι μόνο απ το είδος της αντλίας (ή και την OPV) και τα ρυθμισμένα bar, αλλά και το είδος της άλεσης του μύλου, όπως και απ το είδος του κόκκου! (αν είναι πολύ καβουρδισμένος ή όχι, αν έχει η όχι περισσοτερη η λιγοτερη υγρασία και όλα αυτά διότι αλλάζει η άλεση αλλα και η ποσότητα των fines)

Σε ενα Puck που εχει συγκεκριμένο κόψιμο, όσο αυξάνεται η πίεση η ροή γίνεται μεγαλύτερη.
Από ενα σημείο και μετά, όταν ξεπεραστει ένα συγκεκριμένο όριο, η πίεση γίνεται τόση, που αρχιζει να συμπιέζει πολύ το puck (αναλόγως αυτων που αναφέρθηκαν ανωτέρω) και η ροή αρχιζει σιγα σιγα πάλι να μειώνεται.
Κανονικα η ιδανική πίεση για τον συνδιασμό μηχανής- μύλου- κόκκου, είναι εκεί που αρχιζει να συμβαίνει η αντιστροφή.
Στους περισσοτερους συνδιασμούς αυτό συμβαινει γύρω στα 8 με 10 bar (μετρημένα με μετρητικό στήν επιφάνεια του puck με ροή του μετρητικού 75ml/30sec)

Μπορούμε να βρούμε και να ρυθμίσουμε την ιδανική πίεση του εξοπλισμού μας, ζυγίζοντας το εκχύλισμα σε διάφορες σωστές (εννοώ χωρις channeling εκχυλισεις) στα 30sec και επιλέγοντας την πίεση που θα δώσει τα περισσότερα γραμμαρια εκχυλίσματος πριν αρχίσει να συμβαίνει η αντιστροφή και αρχισουν να μειώνονται τα γραμμαρια εκχυλίσματος.
Ετσι επιτυγχάνουμε την μεγιστη πίεση και το λεπτοτερο κόψιμο, ώστε να έχουμε την μεγιστη δυνατη απόδοση του καφέ κατα την εκχύλιση.

Παρ όλα αυτα πιστευω ότι αυτο ισχύει για μηχανες με μεγάλη θερμοκρασιακή στεθερότητα!
Μηχανές που δεν έχουν μεγάλη θερμοκρασιακή σταθερότητα κατα την εκχύλιση, κατά την γνώμη μου, ίσως δινουν πιο ενδιαφέρον γευστικό αποτέλεσμα, όταν ρυθμιστούν 0,5 με 1bar μεγαλύτερη πίεση!


Αν κρίνει ό Χρηστος, αυτό το post επειδη είναι γενικό, για να μην χαθεί μόνο εδώ που το θεμα αναφέρεται στην Delongi, θα μπορούσε να γινει και ένα νέο θέμα με τίτλο «Ρυθμιση για την ιδανική πίεση εκχύλισης του εσπρέσσο»

[Christos]

...
Σε ενα Puck που εχει συγκεκριμένο κόψιμο, όσο αυξάνεται η πίεση η ροή γίνεται μεγαλύτερη.
...

Το παραπάνω όμως (υποθέτω αναφέρεσαι Γιάννη στο σχετικό εδάφιο του Illy) δεν είναι πρακτικά εφικτό σε μία μηχανή που έχει vibration pump (Gaggia Classic, Silvia κτλ) και αυτό γιατί για να αυξηθεί η πίεση της εκχύλισης πρέπει αναγκαστικά να μειωθεί η ροή του νερού. Και για να γίνει αυτό πρέπει αναγκαστικά να αυξηθεί η υδραυλική αντίσταση του καφέ που αυτή επιτυγχάνεται με ψιλότερο κόψιμο.

Επιπρόσθετα η OPV δεν ρυθμίζει την πίεση αλλά στην ουσία ορίζει μόνο το ανώτερο όριο που μπορεί αυτή να φτάσει. Όταν μία OPV είναι ρυθμισμένη στα 11bar και το κόψιμο είναι πολύ χοντρό ώστε να μην φτάνει η πίεση του νερού αυτήν την τιμή, η OPV είτε υπάρχει είτε όχι στο κύκλωμα δεν επηρεάζει σε τίποτα.

Μου είναι αδύνατο να κατανοήσω το πως σε μια μηχανή με vibration pump εάν κάποιος ρυθμίσει την OPV από τα 11bar στα 7bar (μια ακραία ρύθμιση) να χρειαστεί να κόψει ψιλότερα (πάντα με τον ίδιο καφέ) από το κόψιμο που χρειάζονταν αρχικά για να μπορέσει να ανέβει η πίεση στα 11bar. Εάν κάποιος μπορούσε να μας το εξηγήσει λαμβάνοντας υπόψιν το διάγραμμα ροής της ULKA EP5 θα μπορούσε να βοηθήσει πολύ στην κατανόηση του θέματος.

Δεν αμφισβητώ τις παρατηρήσεις των παιδιών που έχουν αναφέρει αυτήν την συμπεριφορά (πάνω από 4 παιδιά σε αυτό το forum), υπάρχει κάτι αντίστοιχο και στο coffeegeek με αντίστοιχη εξήγηση με αυτήν του Γιάννη
http://coffeegeek.com/forums/espresso/machines/137696
αλλά υπάρχουν και πολλές αναφορές (οι περισσότερες) για το ακριβώς αντίθετο:
http://coffeekind.com/reading-room/blog ... g-pressure

Δυστυχώς το θέμα είναι πολύ σύνθετο και θέλει εργαστηριακή και συστηματική μελέτη που πιστεύω ξεφεύγει κατά πολύ από τις δυνατότητες προσέγγισης του σε ένα forum.

[Y.V]

Εχεις απόλυτο δικιο Χρηστο!
Παράλειψή μου να μην το αναφέρω, αλλα και λάθος μου να μην κάνω κάποιο διαχωρισμό! (απλώς μου φάνηκε ότι βρηκα την καταλληλη ευκαιρια να το «ποσταρω», αφου θα έχεις παρατηρησει ότι από καποια διαστροφή , σπανιως ανοίγω νεα θεματα! )
Ναι αυτα ισχύουν σε περιστροφικες αντλιες!
Στις παλμικες τα πράγματα οπως εξηγεις, είναι πολύ-πολύ πιο συνθετα!
Δυστυχώς, όλες οι σοβαρές εργαστηριακες μελέτες που έχουν γίνει (κυρίως απ τον M.Petracco της illy) είναι για περιστροφικές αντλίες (ακομα κι αν δεν αναφέρονται), αφού το σύνολο των επαγγελματικών μηχανών είναι φυσικα, εξοπλισμένο με τέτοιες!

[Christos]

Γι αυτό τον λόγο όλοι με μηχανές με περιστροφικές αντλίες.

'Ένα παράδειγμα για αντλία δόνησης όπου ένα από τα σοβαρά μειονεκτήματα της αντλίας αυτού του τύπου είναι η αλληλεξάρτηση πίεσης και ροής.

Το κόψιμο έχει να κάνει αποκλειστικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά της αντλίας όπως αυτά φαίνονται από το διάγραμμα πίεσης/ροής και μόνο από αυτά.

Πιο αναλυτικά:
Στα 11bar έχουμε για χρόνο 25s 62,5ml νερό που είναι πολύ κοντά στο επιθυμητό για διπλό espresso.
Στα 9bar έχουμε 104ml νερό και στα 7bar 145ml αντίστοιχα που είναι πολύ εκτός από τα όρια του ροφήματος. Δηλαδή (παίρνω το παράδειγμα για την OPV στα 7bar), έστω ότι έχουμε το κόψιμο εκείνο που ανεβάζει την πίεση μέχρι τα 7bar ο espresso μας θα είναι 145ml το λιγότερο! Οπότε αναγκαστικά θα κόψουμε πιο ψιλά.
Κόβουμε πιο ψιλά οπότε τώρα το νερό περνάει και από τον καφέ αλλά πάει και πίσω στο δοχείο νερού μέσω της OPV που έχει πλέον ανοίξει κάπως. Έστω ότι πήραμε έναν όγκο καφέ περίπου 104ml. Αυτό θα σήμαινε ότι 104ml νερού πέρασαν από το group head και 145-104=41ml πήγαν μέσω της OPV πίσω στο δοχείο νερού. Συνεχίζουμε να κόβουμε ψιλότερα και φτάνουμε στο κόψιμο εκείνο που εάν δεν υπήρχε η OPV θα ανέβαζε την πίεση στα 11bar. Τώρα θα είχαμε έναν καφέ μέσα στις προδιαγραφές του όγκου 62.5ml οπότε δεν θα υπήρχε λόγος να αλλάξουμε το κόψιμο προς το ψιλότερο. Θα είχαμε μια εκχύλιση στα 7bar, το νερό που θα πέρναγε από το group head θα ήταν 62.5ml και απλά το νερό που θα επέστρεφε στο δοχείο θα ήταν 145-62.5=82.5ml.

Μπορείτε να βάλετε δικά σας παραδείγματα.

[Angeldust]

Πολύ σωστή και κατανοητή,αυτός ήταν ο λόγος που ενώ κατεβάσαμε την πίεση παράλληλα φτιάξαμε μεγαλύτερη υδραυλική αντίσταση κόβοντας τον καφέ ψηλότερο για να μειωθεί και η roi του νερού.

[PaNoSS]

αυτο το ποστ ελυσε πολλα ερωτηματικα μεσα στο μυαλο μου μπραβο παιδια..γ αυτο οταν προσπαθουσα να παρω καλη ροη σε γυμνο πορταφιλτερ και ελεγα να κοψω πιο ψιλο τον καφε η ροη στωμωνε..ειχα μεγαλη πιεση 11+ που με τον ψιλοκομμενο καφε δεν εβγαινε και χωρις opv απλα πιεζοταν η αντλια.. χωρις opv δεν κανεις τπτ,αυτο καταλαβα εγω..εστω και αν δεν αλλαξεις πολυ την πιεση..
η πιεση και το κοψιμο ειναι κατι που το ρυθμιζεις αναλογα τον καφε και την γευση που θες να παρεις απ αυτον..
Καλημερα σας και Χρονια Πολλα

[Gespresso]

Να συνεχίσω εδώ το φλεγον θεμα!
Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τι συμβαίνει στο νεράκι από μηχανολογικης άποψης.

Η αντλία προσφέρει στο νερό "ύψος". Έτσι λέγεται. Είναι η ενέργεια για να υπερνικησει όλες τις αντιστασεις που θα συναντήσει από την έξοδο της αντλιας μέχρι την άκρη του εκροεα (spout).
Όπως θα διαπιστώσετε και στο παρακάτω διάγραμμα ύψους - ροής, που έχει περίπου αυτή τη μορφή για κάθε αντλία, οσο λιγότερες οι αντιστασεις, τόσο μεγαλύτερη η ροή.

Δεν φτάνουν όμως μόνο τα παραπάνω. Το νερό λαμβάνει ενέργεια και από την ηλεκτρική αντίσταση του μποιλερ.

Η opv στην ουσία απαγορεύει στην αντλία να προσδωσει στο νερό μεγαλύτερο ύψος από την τιμή που έχει ρυθμιστεί (πχ 9 bar).

Σχετικά με την αλεση του καφέ να παρατηρήσω ότι, τηρώντας σταθερά την ποσότητα του καφέ στο καλαθακι και την πίεση του tamping, ψιλή αλεση σημαίνει μεγαλύτερη αντίσταση ενώ χοντρή αλεση σημαίνει μικρότερη αντίσταση. Συνεπώς, με ψιλή αλεση έχουμε μικρότερη ροή και το αντίστροφο για χοντρή αλεση.

Τώρα, ας βάλουμε στο παιχνίδι την opv ρυθμισμενη στα 9 bar. Αν η αλεση είναι τόσο ψιλή που θα οδηγουσε το ύψος σε τιμή μεγαλύτερη των 9 Bar και σε μια χ ροή, τότε το ύψος θα παραμείνει ας πούμε στα 9 bar, καθώς δεν λάβαμε υπόψη τη θέρμανση του νερού, και η ροή αντίστοιχη των 9 bar και μεγαλύτερη της χ. Αν η αλεση είναι χοντρή και οδηγεί το ύψος στα 5 bar, τότε η ροή θα είναι ψ, μεγαλύτερη της χ.

Δυστυχώς δεν μπορώ να βοηθήσω σχετικά με την αλλαγή στη συμπεριφορά του puck, την "αντιστροφή " που είπε ο Y. V.. Είναι μια παράμετρος που περιπλεκει τα πράγματα και αν συμβεί η opv δεν σώζει την κατάσταση.

Αυτα.

[Gespresso]

Μια σημαντική διευκρίνηση. Οι περιστροφικες αντλίες ή αντλίες θετικου εκτοπισματος, διατηρούν σταθερή τη ροή τους ανεξάρτητα των αντιστασεων που υπάρχουν.
Απολογουμαι που δεν έκανα τον διαχωρισμό στο προηγούμενο ποστ.