Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Ποσότητα καφέ στο portafilter, tamping, θερμοκρασία, χρόνος εκχύλισης και άλλα πολλά.
odys2008
Δημοσιεύσεις: 230
Εγγραφή: Σάβ Φεβ 20, 2010 2:52 pm
Όνομα: Οδυσσέας
Μηχανή:: ECM Classika PID
Μύλος:: Niche Zero
Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από odys2008 » Παρ Δεκ 14, 2018 10:12 am

brexei έγραψε:
Παρ Δεκ 14, 2018 9:44 am
Μερικές φωτό από τη χθεσινή εκχύλιση και ένα βίντεο. Δυστυχώς το βίντεο δεν ανεβαίνει με τίποτα, όσο μικρό κι αν το έκανα...
Χρησιμοποίησε το youtube και ανέβασε εδώ το link.
Αλλά φαίνεται να τρέχει γρήγορα στην αρχή, μετά σταματάει και μετά τρέχει ξανά. channeling?
Νομίζω ότι έχει πολλά fines το κόψιμό σου. Αυτά μεταφέρονται κάτω προς τις τρύπες και τις βουλώνουν. Σίγουρα channeling

Με το πλαστικό πατητήρι δεν πατάς σωστά όλη την επιφάνεια. Μπορεί να φταίει και αυτό αποκλειστικά

Άβαταρ μέλους
brexei
Δημοσιεύσεις: 435
Εγγραφή: Παρ Νοέμ 23, 2018 10:46 am
Όνομα: Αδάμ
Μηχανή:: Lelit PL41em
2η Μηχανή:: V60 ceramic
Μύλος:: Mahlkoenig Vario
Οι καφέδες μου:: Δοκιμάζω...
Τοποθεσία: Ηράκλειο

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από brexei » Παρ Δεκ 14, 2018 10:14 am

Βρήκα ένα μεταλλικό και θα το παραγγείλω. Έχει διαφορά σε αυτά που κοστιζουν πχ 15-20 ευρώ από αυτά των 40-50;

Εν τω μεταξύ όμως δοκίμασα με το πλαστικο και με μια ζυγαριά...
Παρατηρώ ίδια συμπεριφορά είτε πατήσω σχετικά ελαφρά (7 kg) ή βαρύτερα 15 kg, ή ακόμα περισσότερο!
Θα καθαρίσω και το μύλο για σιγουριά...

Άβαταρ μέλους
Luckees
Δημοσιεύσεις: 1477
Εγγραφή: Τρί Δεκ 22, 2015 12:37 pm
Όνομα: Αποστόλης
Μηχανή:: Rocket R58
2η Μηχανή:: Oscar ήταν και πάει
Μύλος:: Sette 270Wi
2ος Μύλος:: Compak K3,Hario Mini
Οι καφέδες μου:: Taresso, Kudu, Taf, Distretto
Τοποθεσία: Μελίσσια

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από Luckees » Παρ Δεκ 14, 2018 11:08 am

Αδάμ, βλέπω και από τα άλλα νήματα οτι πειράζεις πολλά πράγματα ταυτόχρονα και έχεις άγχος για όλα.
Πρώτα απ' όλα πάρε τα σωστά εργαλεία. Αγόρασες καλή μηχανή και μύλο και είναι κρίμα να μην έχεις μαζί ένα tamper και μια ζυγαριά. Στη συνέχεια, διάλεξε ένα ποιοτικό, δοκιμασμένο καφέ και δώσε βάση για αρχή στο να πετύχεις μια άλεση που να σου δίνει μια αναλογία 1:2 (πχ από 18g να πάρεις 36g) σε περίπου 30sec. Ζυγίζεις μόνο, το δοσομετρικό στο ντουλάπι. Προσεκτική κατανομή με μια οδοντογλυφίδα, σταθερό πάτημα κάθε φορά. Πατάς, τσεκάρεις αν είναι στραβό, δεν κοπανάς το pf στο πλάι με το tamper.

Αφού τα πετύχεις όλα αυτά, κράτα τα σ-τ-α-θ-ε-ρ-ά!

Επόμενο βήμα πάρε μολύβι και χαρτί και σημείωνε σε κάθε εκχύλιση τις παρατηρήσεις σου σε σχέση με τον στόχο της όλης υπόθεσης, τη γεύση σου!. Θεωρητικά τα έχεις κάνει όλα σωστά, οπότε αν η γεύση δεν είναι καλή αρχίζεις τα πειράματα ψάχνοντας να πετύχεις τη βέλτιστη θερμοκρασία (temp surf). Αν ο καφές είναι ξινός το νερό είναι κρύο, αν είναι πικρός το νερό είναι καυτό*. Εδώ είναι που το pid βοηθάει έναν αρχάριο, αλλά μην σε πτοεί αυτό, θα τη βρεις την άκρη με λίγη υπομονή. Δοκιμή, σφάλμα και καταγραφή.

Όταν θα έχεις καταγράψει κάποια γευστικά συμπεράσματα για το πότε και πόσο θα φλασάρεις για να βρεις την ιδανική θερμοκρασία, τότε μπορείς να αρχίσεις και άλλου είδους πειραματισμούς πχ αναλογίες 1:1, 1:3... να αλλάξεις τη δοσολογία σου, να τραβήξεις περισσότερο την εκχύλιση, να αλλάξεις καφέ κλπ. Αλλάζεις μία παράμετρο κάθε φορά και παρατηρείς τις μεταβολές στη γεύση.

*Φυσικά πρόκειται για υπεραπλούστευση, η γεύση είναι τόσο πολυπαραγοντικό αποτέλεσμα όσο και υποκειμενικό κριτήριο, κατά συνέπεια τα πάντα μπορεί να επηρεάσουν την τελική γεύση σου και όχι μόνο η θερμοκρασία.

Άβαταρ μέλους
brexei
Δημοσιεύσεις: 435
Εγγραφή: Παρ Νοέμ 23, 2018 10:46 am
Όνομα: Αδάμ
Μηχανή:: Lelit PL41em
2η Μηχανή:: V60 ceramic
Μύλος:: Mahlkoenig Vario
Οι καφέδες μου:: Δοκιμάζω...
Τοποθεσία: Ηράκλειο

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από brexei » Παρ Δεκ 14, 2018 2:15 pm

Ευχαριστώ πολύ για τις οδηγίες. Αγχώνομαι λιγάκι να τα καταφέρω γρήγορα, αλλά δεν είναι σωστό. Η γυναίκα γκρινιάζει ότι δώσαμε πολλά λεφτά και ο καφές είναι για πέταμα! Καλύτερα λέει να παίρναμε μια nespresso... :waf:

Για αρχή θα πάρω ένα μεταλλικό ταμπερ και θα καθαρίσω επιμελώς το μύλο. Τις τελευταίες 2 δοκιμές έχασε εντελώς τη ρύθμιση και με εκνεύρισε πολύ! (και είναι η v3 του vario αν δεν κάνω λάθος). Οπότε ας τον καθαρίσω καλά για να μην υπάρχουν απορίες για την άλεση.

Για τις δοκιμές έχω πάρει φτηνό καφέ (100% arabica) οπότε θα προσπαθήσω να πετύχω πρώτα τους χρόνους και μετά τη γεύση!

Κάτι που μου έκανε όμως εντύπωση στις τελευταίες δοκιμές ήταν ότι ενώ ξεκινούσα την εκχύλιση μόλις άναβε το λαμπάκι (ready) και αφού είχα ζεστάνει τη μηχανή, το λαμπάκι έσβηνε στα 15 sec!! Και φυσικά ο καφές ξινός, για πέταμα! Λέτε να ήταν επειδή έβγαζε λίγο παραπάνω ποσότητα; (στα 15 Sec είχε βγάλει περίπου 30-40 γρ). Αλλά αλοίμονο να μη μπορεί το μποιλερ να κρατήσει σταθερή τη θερμοκρασία για τόσο μικρή ποσότητα νερού. Η OPV ήταν ρυθμισμένη από το εργοστάσιο στα 9 bar (9.8 bar με τυφλό καλαθάκι).

Άβαταρ μέλους
todoornot
Δημοσιεύσεις: 337
Εγγραφή: Παρ Ιαν 27, 2017 10:58 pm
Όνομα: Γιώργος
Μηχανή:: Flair Pro 2
Μύλος:: DF64, SSP cast burrs
2ος Μύλος:: Aergrind
Τοποθεσία: Αθήνα

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από todoornot » Παρ Δεκ 14, 2018 2:47 pm

brexei έγραψε:
Παρ Δεκ 14, 2018 2:15 pm
Για τις δοκιμές έχω πάρει φτηνό καφέ (100% arabica) οπότε θα προσπαθήσω να πετύχω πρώτα τους χρόνους και μετά τη γεύση!
Όχι! Κάθε καφές έχει άλλη συμπεριφορά. Οπότε το κόψιμο και η ποσότητα που θα σου δώσουν τους "σωστούς" χρόνους με αυτόν τον καφέ, δεν θα σου δώσουν τον ίδιο χρόνο με άλλον καφέ.

Άβαταρ μέλους
Luckees
Δημοσιεύσεις: 1477
Εγγραφή: Τρί Δεκ 22, 2015 12:37 pm
Όνομα: Αποστόλης
Μηχανή:: Rocket R58
2η Μηχανή:: Oscar ήταν και πάει
Μύλος:: Sette 270Wi
2ος Μύλος:: Compak K3,Hario Mini
Οι καφέδες μου:: Taresso, Kudu, Taf, Distretto
Τοποθεσία: Μελίσσια

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από Luckees » Παρ Δεκ 14, 2018 3:03 pm

Να αφήνεις τη μηχανή ένα μισάωρο να ζεσταθεί καλά (με το pf κουμπωμένο). Το λαμπάκι δείχνει τη συμπεριφορά της αντίστασης μέσα στο boiler. Σε όλες τις μηχανές μετά από κάποια λεπτά σβήνει, αυτό όμως δεν σημαίνει οτι η μηχανή είναι έτοιμη παρά μόνο οτι το νερό ζεστάθηκε. Τα υπόλοιπα μέρη είναι ακόμα κρύα ή χλιαρά. Στόχος σου είναι να έχεις ελάχιστες απώλειες κατά την εκχύλιση, οπότε περιμένεις.
Το boiler σου είναι μόλις 250ml, είναι λογικό με την είσοδο φρέσκων 50ml να υπάρξει αισθητή πτώση θερμοκρασίας.

Τι θα δοκίμαζα χωρίς να ξέρω καθόλου τη Lelit: Αφήνεις τη μηχανή για μισή ώρα να ζεσταθεί. Το λαμπάκι θα δεις οτι ανά κάποια λεπτά κάνει κύκλους ανάβει-σβήνει. Το αναμμένο λαμπάκι σημαίνει οτι αντίσταση ζεσταίνει το νερό μέχρι να φτάσει στο ανώτερο άκρο που έχει ορίσει ο κατασκευαστής, μόλις σβήσει έπιασε τη μέγιστη θερμοκρασία άρα μεγαλύτερη θερμοκρασία από αυτήν δεν μπορείς να έχεις. Έχεις φροντίσει λοιπόν ένα λεπτό πριν να έχεις αλέσει, γεμίσει, πατήσει, κουμπώσει και περιμένεις το λαμπάκι να σβήσει. Με το που σβήσει, κάνεις εκχύλιση. Το πιθανότερο είναι να πάρεις πίκρα γιατί το νερό θα είναι πολύ ζεστό. Αλλά θα αποτελέσει τον μπούσουλά σου για τις επόμενες δοκιμές. Στην επόμενη δοκιμή, μετά το σβήσιμο του λαμπακίου θα αφήσεις να περάσουν κάποια δευτερόλεπτα και μετά θα εκχυλίσεις. Αν συνεχίζει η πίκρα αφήνεις κι άλλα δευτερόλεπτα να περάσουν κ.ο.κ. Αν δεις οτι όσο χρόνο και αν αφήσεις (ή η αντίσταση ξαναπαίρνει μπρος) ο καφές βγαίνει πικρός, ξεκινάς χειρονακτικό temp surf και κρυώνεις μόνος σου το boiler με φλασαρίσματα. 1sec, 2sec... Δοκιμάζεις-καταγράφεις.

Χρησιμοποίησε ένα φρέσκο blend χωρίς πολλά φρούτα γιατί μέσα στον χαμό μπορεί να μπερδέψεις το ξινό (εξαιτίας κακής εκχύλισης) με τις οξύτητες (των φρούτων).

Πες στη σύζυγο οτι σε λίγο καιρό θα πίνετε καλύτερο καφέ από το σύνολο των μαγαζιών. :oneup:

mrkaza
Δημοσιεύσεις: 189
Εγγραφή: Κυρ Μάιος 08, 2011 7:02 pm
Όνομα: Παναγιώτης
Μηχανή:: rancilio silvia v3
2η Μηχανή:: 82 C Plaisio
Μύλος:: mahlkoenig vario
Οι καφέδες μου:: Sweet blue , Ιlly Medium roasted
Τοποθεσία: Ζεφυρι Αθήνα

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από mrkaza » Παρ Δεκ 14, 2018 5:05 pm

Εγώ πάντως με την σύλβια όταν βιάζομαι κανω το εξεις .
Μόλις σβήσει το λαμπάκι παταω ατμό τραβάω και αμέσος τραβαω νερο 100-150 ml σβήνω ατμό μολις ξανα σβισει το λαμπάκι ξανα 3-4 φορές μεχρι να καιει το PF και μετά απολαμβάνω .

Καθώς εχω Vario ετσι και λύσης μαχαίρια καλό ειναι να βρεις αρχικό σημειο με τον ήχο χωρις καφέ και μετά να βάλεις καφε να το φερεις ακριβώς :D

Άβαταρ μέλους
brexei
Δημοσιεύσεις: 435
Εγγραφή: Παρ Νοέμ 23, 2018 10:46 am
Όνομα: Αδάμ
Μηχανή:: Lelit PL41em
2η Μηχανή:: V60 ceramic
Μύλος:: Mahlkoenig Vario
Οι καφέδες μου:: Δοκιμάζω...
Τοποθεσία: Ηράκλειο

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από brexei » Σάβ Δεκ 15, 2018 12:55 pm

Λοιπόν, κάτι δεν πάει καλά εδώ...

Ζέστανα τη μηχανή πάνω απο ένα μισάωρο (εν τω μεταξύ καθάρισα καλά το μύλο και τον καλίμπραρα με το αλλεν). Κάνω δοκιμή και βγάζει περίπου 40γρ σε περίπου 30 δευτερόλεπτα (δε θυμάμαι τώρα ακριβώς τους χρόνους). Αλλά ο καφές ξινός! Αναδεύω με οδοντογλυφίδα και πατάω προσεκτικά ώστε να είναι ομοιόμορφα. Επίσης, την εκχύλιση την αρχίζω μόλις ανάψει το λαμπάκι!! Δηλαδή στη μέγιστη θερμοκρασία! Θα έπρεπε να πικρίζει ο καφές. Την προηγούμενη εβδομάδα που είχα πετύχει την εκχύλιση στο περιπου, θυμάμαι ότι πίκριζε λίγο ο καφές. Τώρα ξινίζει αρκετά. Το λαμπάκι της θερμοκρασίας σβήνει όταν βγουν περίπου 20 γρ καφέ, δηλαδή στα 15 sec!!

Έκανα εξαέρωση στη μηχανή πατώντας τα δύο κάτω κουμπιά και ανοίγοντας το ακρυφύσιο του ατμου. Πάλι όμως τα ίδια! Δοκίμασα πιο ψιλό κόψιμο για να βγει λίγο νερό και παρατήρησα ότι το λαμπάκι σβήνει ακόμα κι αν έχουν βγει μόλις 10γρ καφέ (περίπου 15 sec σε εκείνη την εκχύλιση με το ψιλό κόψιμο). Δε μου φαίνεται λογικό να σβήνει με 10 γρ νερο!!

Κάνοντας μερικές δοκιμές ακόμα παρατηρώ ότι όταν εχει ανάψει το λαμπάκι και πατήσω να βγει νερό από το ντουζ, τότε βγαίνει και ατμός για λίγο μαζί με νερό, με πίεση. Έχω κάνει 2-3 φορές εξαέρωση, αλλά πάλι το ίδιο. Τί μπορεί να φταίει;

Μια δυο φορές που έκανε η γυναίκα μου καφέ κατά λάθος στο τέλος της εκχύλισης πάτησε το πάνω κουμπί (OFF) αντί για να κλείσει την αντλία. Μπορεί αυτό να προκαλεσε σφάλμα;

Εννοείται φυσικά ότι ο καφές είναι ξινός σε όλες τις περιπτώσεις και δεν πίνεται! :(

Άβαταρ μέλους
Christos
Συντονιστής
Συντονιστής
Δημοσιεύσεις: 8794
Εγγραφή: Σάβ Ιαν 23, 2010 12:26 pm
Μηχανή:: Rancilio Silvia V3
2η Μηχανή:: Gaggia New Baby 06
Μύλος:: Mahlkönig Vario
2ος Μύλος:: Anfim Best
Τοποθεσία: Πτολεμαΐδα

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από Christos » Σάβ Δεκ 15, 2018 3:57 pm

Ποιον καφέ χρησιμοποιείς;
Δεν απαντώ ποτέ σε προσωπικά μηνύματα που αφορούν θέματα της δημόσιας συζήτησης.

Άβαταρ μέλους
brexei
Δημοσιεύσεις: 435
Εγγραφή: Παρ Νοέμ 23, 2018 10:46 am
Όνομα: Αδάμ
Μηχανή:: Lelit PL41em
2η Μηχανή:: V60 ceramic
Μύλος:: Mahlkoenig Vario
Οι καφέδες μου:: Δοκιμάζω...
Τοποθεσία: Ηράκλειο

Re: Οδηγός για αρχάριους στον κόσμο του Espresso.

Δημοσίευση από brexei » Σάβ Δεκ 15, 2018 6:02 pm

Για δοκιμές έναν σχετικά φτηνό από Μαρτ. Κάτι με κρέμα είχε στο όνομα του. Είναι 100% arabica. Το ξέρω ότι δεν θα έχει καλή γεύση, αλλά κρίμα να πετάω 40 ευρώ καφέ.
Μπορεί ο κακός καφές πχ να ξινιζει αλλά γιατί σβήνει το λαμπάκι με 10 γρ καφε στο φλυτζανι; δεν το έκανε πριν...

Απάντηση